ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2025

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ»

ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ  και ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΓΕΛ

Από την Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων δίνονται οι παρακάτω ενδεικτικές απαντήσεις των θεμάτων και υπενθυμίζεται ότι κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

Α1.

Θέσεις της Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα:

•           Η ανθρώπινη δημιουργικότητα έχει ως βάση της τη συνδυαστική και παραγωγική σκέψη.
• Η δημιουργικότητα του ανθρώπου είναι απεριόριστη.
• Η δημιουργικότητα σχετίζεται με το στάδιο της γλωσσικής ανάπτυξης.
• Η δημιουργικότητα ξεκινά από τη βρεφική ηλικία.
• Η δημιουργικότητα συνήθως συνδέεται με ενηλίκους και όχι με μικρά παιδιά. 
• Προτείνεται η μελέτη των ποικίλων ανασταλτικών παραγόντων ανάπτυξης της δημιουργικότητας.

                                                                                                                                                                         ( 20 μονάδες) 

Β1.        α. Σωστό  ,   β. Σωστό  ,  γ. Λάθος  , δ. Λάθος  , ε. Σωστό

                                                                                                                                                                          (15 μονάδες) 

 

Β2.     Αρκούν  δύο από τις παρακάτω επιλογές με τα αντίστοιχα παραδείγματα και τεκμηρίωση.

γ΄  ρηματικό πρόσωπο	η  οποία οδηγεί σε κάποια μορφή, μπορεί να συνδυάζει ιδέες ή υλικά
ειδικοί όροι	αποκλίνουσα σκέψη, πολυαισθητηριακές εμπειρίες
οριστική έγκλιση	έχει επιβεβαιωθεί ερευνητικά, παρέχει τη δυνατότητα
επιστημική τροπικότητα	εξασφαλίζει, αδιαμφισβήτητα
παθητική σύνταξη	συνδέεται άμεσα με τη φαντασία, εντοπίζεται ισχυρή σχέση
ονοματοποίηση	ενασχόληση, ανάληψη, εξεύρεση
αναφορική λειτουργία	νοείται ως μια διαδικασία, καθιστά δύσκολο το εγχείρημα

 

 

           Τα  στοιχεία διαμορφώνουν: 

• αντικειμενικότητα ύφους
  
• αποστασιοποίηση
• αξιοπιστία και εγκυρότητα πληροφοριών
• πυκνότητα και συνθετότητα νοημάτων 
• αυξημένο βαθμό βεβαιότητας
• σαφήνεια και ακρίβεια νοημάτων       

               Είναι απαραίτητο οι μαθητές/ μαθήτριες να συνδυάσουν τις γλωσσικές επιλογές  με τη λειτουργία τους και με το νόημα του κάθε επιμέρους σημείου του κειμένου.

            

                                                                                                                                                                     ( 10 μονάδες) 

-           Β3. α. Ο τίτλος

            προϊδεάζει για το περιεχόμενο του κειμένου

            διεγείρει το ενδιαφέρον του αναγνώστη  και τον κινητοποιεί να διαβάσει το κείμενο

            Το αποτέλεσμα επιτυγχάνεται με συνυποδηλωτική χρήση της γλώσσας/ ποιητική λειτουργία της γλώσσας/ χιούμορ/ πρόκληση έκπληξης

            β. Μεταφορά στην παθητική σύνταξη:  "Θα πρέπει, επομένως, να μελετηθούν (από εμάς) οι συνθήκες  εκείνες από τις οποίες επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων                 του βρέφους".

              Το ύφος γίνεται

•  πιο επίσημο
• αντικειμενικό 
• τυπικό/ ουδέτερο/ απρόσωπο/ αποστασιοποιημένο
• σύνθετο   

                 ( αρκούν δύο από τις παραπάνω επισημάνσεις)

           Αν οι μαθητές / μαθήτριες αναφερθούν στην αλλαγή της έμφασης από το υποκείμενο  στην ενέργεια του ρήματος, δεν θεωρείται λάθος, αλλά δεν αξιολογείται. 

                                                                                                                                                                                                       ( 10 μονάδες) 

Γ1.  Ο  ήρωας εμφανίζεται προβληματισμένος

       από τη στάση  ή τη συμπεριφορά των συναδέλφων του/ από το περιβάλλον της εργασίας του/ από

       την προσωπική και επαγγελματική του αλλοτρίωση, μονοτονία, ρουτίνα/ από την έλλειψη

       δημιουργικότητας, ανανέωσης, ενθουσιασμού. 

       Εκδηλώσεις  προβληματισμού:

       απογοήτευση, απελπισία, αγανάκτηση, περίσκεψη, αναζήτηση, σκέψη για αλλαγή εργασίας και

       επαγγέλματος, αναζήτηση της ελπίδας σε νέους που φοιτούν σε ακαδημαϊκές σχολές, εναγώνια 

       προσπάθεια   επαναπροσδιορισμού της ταυτότητάς του.

-                    Ενδεικτικοί κειμενικοί δείκτες (αρκούν τρεις):

• εικόνες
• μεταφορές
• ειρωνεία, σαρκασμός
• α΄  πρόσωπο / πρωτοπρόσωπη αφήγηση
• εσωτερική εστίαση
• εσωτερικός μονόλογος
• πολυσύνδετο σχήμα/ συσσώρευση αρνήσεων

     Οι   μαθητές/ μαθήτριες αναμένεται να συνδέσουν τους κειμενικούς δείκτες με τα αντίστοιχα χωρία και την ερμηνεία του κειμένου.

                                                                                                                                                                                                               

                                                                                                                                                                                                                            ( 15 μονάδες) 

        Δ. Αναμένονται τα χαρακτηριστικά του κειμενικού είδους  (άρθρο)

             Για το α΄ ζητούμενο ενδεικτικά: 

• επιτυγχάνεται αποφόρτιση/ σωματική υγεία/ ευτυχία - αυτοεκπλήρωση
• καλλιεργείται  ευχάριστο κλίμα μάθησης 
• ενδυναμώνεται  το ενδιαφέρον των μαθητών για το σχολείο
• προλαμβάνονται  φαινόμενα βίας/ επιθετικότητας
• αναπτύσσονται οι νοητικές δεξιότητες/ η κρίση του μαθητή- της μαθήτριας/ η συνδυαστική σκέψη/ η φαντασία 
• καλλιεργούνται ικανότητες επίλυσης προβλημάτων  -> δεξιότητες ενήλικης ζωής
• προετοιμάζονται μελλοντικοί πολίτες υπέυθυνοι και ικανοί
• αναπτύσσονται επαγγελματικές δεξιότητες/ επαγγελματική ανέλιξη/ επιχειρηματικότητα
• προάγονται οι τέχνες και ο πολιτισμός 

          Για το β΄ζητούμενο αναμένεται αναφορά σε βιωματικές/ προσωπικές εμπειρίες  έκφρασης δημιουργικότητας σε διάφορες πτυχές της ζωής τους.

 

               Προτείνεται  να θεωρούνται επαρκείς 2 - 3 αιτιολογημένες θέσεις για κάθε ζητούμενο

                                                                                                                                                                                                                           ( 30 μονάδες)

-